بخش هماتولوژی یکی از بخشهای اصلی آزمایشگاه نیلو است که بر مطالعه و تحلیل سلولهای خونی، فاکتورهای انعقادی، و بیماریهای مرتبط با خون و سیستم هموپوئتیک تمرکز دارد.
این بخش باید ویژگیها و استانداردهای خاصی را برای ارائه نتایج دقیق و قابل اعتماد رعایت کند.
در ادامه خصوصیات این بخش توضیح داده شده است:
1. تجهیزات و دستگاهها
- آنالایزرهای هماتولوژی: دستگاههای خودکار برای شمارش سلولهای خونی (CBC)، بررسی هموگلوبین، هماتوکریت، و شاخصهای خونی.
- میکروسکوپ نوری: برای بررسی اسمیر خون محیطی و شناسایی ناهنجاریهای سلولی.
- سانتریفیوژ: برای جدا کردن پلاسمای خون در آزمایشهای خاص.
- کوآگلومتر: برای بررسی تمام اتوماتیک فاکتورهای انعقادی و زمانهای PT و aPTT.
- یخچال و فریزرهای استاندارد: برای ذخیره نمونهها و مواد مصرفی حساس.
2. مواد مصرفی
- مواد ضدانعقاد: مانند EDTA (برای CBC) و سیترات سدیم (برای تستهای انعقادی).
- رنگآمیزیها:
- رنگ Wright یا Giemsa: برای تهیه اسمیر خون محیطی و بررسی مورفولوژی سلولها.
- رنگ Wright یا Giemsa: برای تهیه اسمیر خون محیطی و بررسی مورفولوژی سلولها.
- کنترلها و کالیبراتورها: برای تضمین دقت دستگاهها.
3. آزمایشهای رایج
- آزمایشهای روتین خونشناسی: شامل شمارش کامل سلولهای خونی (CBC)، بررسی تعداد و نوع سلولهای خونی (گلبولهای سفید، قرمز و پلاکتها) و پارامترهای مربوط به هموگلوبین و هماتوکریت.
- تستهای انعقادی: PT (زمان پروترومبین)، aPTT (زمان ترومبوپلاستین جزئی فعال)، INR، و بررسی فاکتورهای انعقادی، فیبرینوژن، و آزمایشهای پیشرفتهتر برای ارزیابی اختلالات انعقادی مانند فاکتورهای انعقادی، دی-دایمر و فعالیت پروتئینهای انعقادی مانند پروتئین C و S.
- اسمیر خون محیطی: برای شناسایی ناهنجاریهای سلولی و بررسی بیماریهای خونی مانند کمخونی، لوسمی، یا عفونتها.
- آزمایشهای مخصوص پایش درمانی: شامل نظارت بر بیماران تحت درمان با داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین یا داروهای ضدپلاکت و تعیین دوز مناسب برای کاهش خطر لخته شدن یا خونریزی.
- اندازهگیری ESR: سرعت رسوب گلبولهای قرمز برای بررسی التهاب.
- آزمایشهای تخصصی: تست شمارش رتیکولوسیت ها (reticulocyte count)، و بررسی اختلالات مغز استخوان (آسپیره و بیوپسی مغز استخوان).
4. کنترل کیفیت
- کالیبراسیون دستگاهها: تنظیم منظم دستگاههای خودکار برای اطمینان از دقت نتایج.
- کنترلهای داخلی و خارجی: استفاده از نمونههای استاندارد برای بررسی صحت و تکرارپذیری نتایج.
- تکرار آزمایش: در صورت مشاهده نتایج غیرمعمول یا اختلاف با مقادیر مرجع.
- مستندسازی: ثبت دقیق نتایج و نگهداری اطلاعات برای بازبینی و ارجاع.
5. ویژگیهای محیط کاری
- نظم و ترتیب: دسترسی آسان به مواد و تجهیزات.
- کنترل دما و رطوبت: نگهداری نمونهها و مواد در شرایط استاندارد.
- بهداشت و ایمنی: استفاده از دستکش، ماسک، و وسایل حفاظتی برای جلوگیری از انتقال عفونت.
6. کارکنان و مهارتها
- مهارت در آنالیز دستی: مانند تهیه و خواندن اسمیر خون محیطی.
- آموزش در کار با دستگاههای پیشرفته: برای استفاده از آنالایزرهای هماتولوژی و کوآگلومتر.
- آگاهی از پاتوفیزیولوژی بیماریها: برای تفسیر نتایج و ارائه گزارشهای دقیق.
7. کاربردهای بخش هماتولوژی
- تشخیص کمخونیها: مانند کمخونی فقر آهن، مگالوبلاستیک، یا کمخونیهای همولیتیک.
- تشخیص و پایش بیماریهای انعقادی: مانند هموفیلی، ترومبوز، یا DIC.
- شناسایی بیماریهای خونی: مانند لوسمی، پلیسیتمی، یا ترومبوسیتوپنی.
- مانیتورینگ درمان: مانند پایش اثر داروهای ضدانعقاد یا شیمیدرمانی.
8. نقاط قوت و چالشها
- نقاط قوت:
- ارائه نتایج سریع و دقیق برای حمایت از تشخیص بالینی.
- استفاده از تکنولوژی پیشرفته برای تحلیل خودکار و کاهش خطا.
- ارائه نتایج سریع و دقیق برای حمایت از تشخیص بالینی.
- چالشها:
- تفسیر صحیح نتایج غیرطبیعی و ارتباط آنها با شرایط بالینی بیمار.
- مدیریت نمونههای حساس و جلوگیری از همولیز یا خطاهای پیشتحلیلی.
- تفسیر صحیح نتایج غیرطبیعی و ارتباط آنها با شرایط بالینی بیمار.
آزمایشگاه نیلو با استفاده از فنآوریهای روز و روشهای دقیق تشخیصی، تلاش میکند نتایجی معتبر و با کیفیت بالا ارائه دهد که به پزشکان در تشخیص صحیح و پیگیری درمان بیماران کمک کند.