شما اینجا هستید

گامت شماره 64، سال بیستم، تابستان 1403

گردآوری شده توسط : گروه علمی آزمایشگاه نیلو

آخرین به روز رسانی: 1403/08/09

کلیات و آخرین تغییرات در پروتکل های غربالگری پیش از تولد

مقدمه

هدف از این نوشتار تبیین راهکارهای جامع برای تشخیص زنان بارداری می باشد که ریسک بالایی برای اختلالات کروموزومی و یا ساختاری دارد.

بر اساس توصیه نهادهای معتبری همچون ACOG ، SOGC ، CCMG و NICE باید به تمامی زنان باردار صرف نظر از مولفه سن و ریسک پایه برای داشتن یک جنین مبتلا به اختلالات کروموزومی، انجام تست های غربالگری دوران بارداری و حتی تست های تشخیصی در اولین ویزیت دوران بارداری پیشنهاد شود.

مزایا و معایب هرکدام آنها برای بیمار شرح داده شود و بیمار حق انتخاب برای هر کدام از آنها و حتی تست های تشخیصی را در اولین ویزیت دوران بارداری داشته باشد و آگاهانه وارد پروسه غربالگری شود و یا حتی قبول نکند.

البته در ایران طبق قانون جوانی جمعیت، این توصیه فقط برای یک سری از بیماران (بیماران با سن بیشتر از و یا مساوی 35 و یا مادرانی که حاوی سابقه جنین و یا بچه مشکل دار در خانواده خود و یا شوهر خود دارد)، توسط پزشکان انجام می شود و بقیه بیماران باید به اصرار خودشان و با علم خودشان درخواست انجام این تست ها را به پزشکان بدهند.

البته راهکارهای گسترده غربالگری در کشورهای مختلف و حتی بخش های مختلف هر کشور، بسته به در دسترس بودن پروتکل های گوناگون، قوانین ختم بارداری، فاکتورهای فرهنگی و جامعه شناختی، تعیین می گردد (4-1).

محاسبه ریسک برای سندرم داون، سندرم ادوارد، سندرم پاتو، سندرم SLOS و اختلالات طناب عصبی با استفاده از متغیرهای نظر مارکرهای بیوشیمیایی خون، سن مادر، نژاد مادر، وزن مادر، وضعیت دیابتیک بودن مادر، سیگاری بودن مادر، نحوه بارداری مادر (حاملگی طبیعی و یا روش های مصنوعی) و مارکرهای سونوگرافی بدست می آید.

توجه به این نکته مهم است که پروتکلی باید بعنوان پروتکل ملی غربالگری در نظر گرفته شود که کارآمد، مقرون به صرفه، بی خطر برای مادر و جنین و در نهایت امکان انجام آنها در سراسر کشور وجود داشته باشد.