سونوگرافی واژینال | نحوه انجام، مزایا و عوارض

سونوگرافی واژینال (Transvaginal Ultrasound) یکی از روش‌های تصویربرداری است که برای بررسی دقیق‌تر اندام‌های تناسلی داخلی زنان مانند رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و گردن رحم انجام می‌شود.

این نوع سونوگرافی در مقایسه با سونوگرافی شکمی از وضوح تصویر بالاتری برخوردار است، زیرا پروب یا دستگاه سونوگرافی به طور مستقیم در نزدیکی اندام‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آزمایشگاه نیلو  مرکز تخصصی انواع آزمایش‌ها نظیر تست پاپ اسمیر، غربالگری جنین، تست ترومبوفیلی و تشخیص ناباروری است که تمامی این آزمایش‌ها را با ضریب دقت بالا برای مراجعین عزیز خود انجام می‌دهد. برای انجام سونوگرافی واژینال همین امروز با آزمایشگاه نیلو به شماره 0218942  تماس بگیرید. 

نحوه انجام سونوگرافی واژینال

 نحوه انجام سونوگرافی واژینال

1. آمادگی بیمار: بیمار باید مثانه خالی داشته باشد تا تصویر واضح‌تری از اندام‌های داخلی به دست آید.
   
   
2. پروب واژینال:  یک پروب کوچک مخصوص به همراه پوشش یکبار مصرف (معمولاً مشابه کاندوم) و ژل روان‌کننده به آرامی به داخل واژن وارد می‌شود.
   
   
3. تصویربرداری: پروب امواج صوتی به سمت اندام‌های داخلی ارسال می‌کند و تصاویر آن‌ها را به صورت بلادرنگ روی صفحه نمایش دستگاه نشان می‌دهد. تکنسین یا پزشک ممکن است پروب را به آرامی حرکت دهد تا تصاویر بهتری از زاویه‌های مختلف به دست آورد.
   
   
4. زمان: کل فرایند معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

کاربرد سونوگرافی واژینال

زمانی که تشخیص بیماریهای که باعث درد لگن و خونریزی غیرطبیعی رحم می شود، احتمال دارد سونو واژینال توصیه شود.

بطور کل در موارد ذیل بیشتر سونوی واژینال درخواست می شود

1. خونریزی واژینال بدون دلیل
   
   
2. درد لگنی
   
   
3. ناباروری
   
   
4. تشخیص پولیپ های رحمی
   
   
5. عفونت های لگن
   
   
6. سرطان های ناحیه لگن
   
   
7. تشخیص کیست و یا فیبروم رحمی
   
   
8. بررسی وضعی قرار گرفتن IUD

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال چیست؟

به‌طورکلی، سونوگرافی واژینال را می‌توان در هر مرحله‌ای از سیکل قاعدگی و در دوران بارداری انجام داد.

بااین‌حال در ادامه بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال در بارداری و حالت معمولی را بررسی می‌کنیم:

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال در بارداری

سونوگرافی واژینال معمولا در سه ماهه اول بارداری تجویز می‌شود؛ زیرا در مراحل اولیه بارداری دقت سونو واژینال از نوع شکمی بیشتر است.

اگر در دوران بارداری عوارضی مانند درد یا خونریزی دارید، ممکن است به این نوع سونو برای تشخیص علت، تجویز شود.

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال در وضعیت معمولی (غیر از بارداری)

سونو واژینال در هر مرحله‌ای از سیکل قاعدگی قابل‌انجام است؛ بااین‌حال باتوجه‌به علت سونو و شرایط، پزشک ممکن است توصیه کند که در یک‌زمان خاص از سیکل قاعدگی، سونو واژینال را انجام دهید.

به طور مثال، اگر سونوگرافی برای تعیین علت خونریزی غیرطبیعی انجام می‌شود، ترجیح این است که سونوگرافی را بعد از پریود انجام دهید؛ زیرا پس از قاعدگی، پوشش داخلی رحم نازک می‌شود و مشکلات مربوط به آن بهتر قابل‌مشاهده است.

به‌عبارت‌دیگر قبل از پریود، پوشش رحم ضخیم است و در سونوگرافی کاملاً سالم به نظر می‌رسد. درنتیجه، برخی از علل خونریزی غیرطبیعی مانند پولیپ‌های کوچک، دیده نمی‌شوند و ممکن است به ارزیابی مجدد، دقیقا بعد از تمام‌شدن پریود نیاز شود.

اگر سونوگرافی به دلایل دیگری مانند درد لگنی، پریودهای نامنظم، فیبروم، توده لگنی، پریود نشدن یا کیست تخمدان تجویز شود، می‌توانید آن را در هر زمانی از چرخه قاعدگی، حتی زمانی که خونریزی دارید، انجام دهید.

همچنین، در بررسی‌‌های مربوط به ناباروری، معمولا سونوگرافی ترانس واژینال در اواسط سیکل قاعدگی انجام می‌شود.

به طور مثال، در روش لقاح آزمایشگاهی، برای نظارت بر رشد فولیکول‌‌‌ها در طول القای تخمک گذاری، سونوگرافی ترانس واژینال انجام می‌شود.

در این شرایط پزشک بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال برای تخمک گذاری را مشخص می‌کند.

مزایای سونوگرافی واژینال

 سونوگرافی واژینال مشکلات و بیماری‌های زنان به صورت کاملا دقیق ارزیابی می‌کند.

1. تصاویر دقیق‌تر: به دلیل نزدیکی پروب به اندام‌های داخلی، تصاویر با وضوح بالاتر و دقیق‌تری نسبت به سونوگرافی شکمی ارائه می‌دهد.
   
   
2. تشخیص زودهنگام بارداری: برای بررسی بارداری زودهنگام و مشاهده کیسه بارداری یا بررسی ضربان قلب جنین کاربرد دارد.
   
   
3. ارزیابی مشکلات زنان: برای بررسی مشکلاتی نظیر کیست تخمدان، فیبروم رحم، بارداری خارج از رحم، و سایر ناهنجاری‌های رحمی و تخمدانی بسیار مفید است.
   
   
4. بررسی سقط جنین: برای ارزیابی وضعیت رحم پس از سقط و تأیید کامل بودن تخلیه رحم از بافت‌های بارداری استفاده می‌شود.

عوارض احتمالیسونوگرافی واژینال

1. احساس ناراحتی یا درد خفیف: به دلیل ورود پروب به واژن، برخی از افراد ممکن است کمی ناراحتی یا فشار احساس کنند.
   
   
2. خونریزی خفیف: در موارد نادر، به ویژه در افراد با شرایط خاص مثل حساسیت‌های رحمی یا بارداری‌های زودهنگام، ممکن است خونریزی خفیف رخ دهد.
   
   
3. عفونت: اگرچه بسیار نادر است، اما استفاده نادرست از پروب ممکن است به عفونت منجر شود، به‌ویژه اگر پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود.
   

به طور کلی، سونوگرافی واژینال یکی از روش‌های ایمن و مؤثر برای بررسی وضعیت سلامتی اندام‌های داخلی زنان است و عوارض جانبی نادری دارد.

کاربردهای سونوگرافی واژینال در دوران بارداری

سونوگرافی واژینال در دوران بارداری کاربردهای متعددی دارد و به‌ویژه در مراحل اولیه بارداری برای ارزیابی دقیق وضعیت جنین و مادر استفاده می‌شود.

این نوع سونوگرافی به دلیل دقت بالاتر و وضوح بیشتر تصاویر در مقایسه با سونوگرافی شکمی، اهمیت ویژه‌ای در بارداری‌های پرخطر و موارد خاص دارد.

1- تشخیص بارداری زودهنگام:

• تأیید بارداری: این سونوگرافی می‌تواند در هفته‌های اولیه بارداری (۴ تا ۵ هفته) برای تأیید وجود کیسه بارداری و موقعیت آن استفاده شود.
  
  
• تشخیص بارداری خارج از رحم: در صورت وجود علائم مشکوک مانند درد شکمی یا خونریزی، سونوگرافی واژینال برای تشخیص بارداری خارج از رحم کمک‌کننده است.
  
  
• بررسی ضربان قلب جنین: در هفته‌های ۶ تا ۷ بارداری، سونوگرافی واژینال می‌تواند برای مشاهده ضربان قلب جنین استفاده شود که نشانه‌ای از رشد و تکامل طبیعی جنین است.
  

2- بررسی وضعیت دهانه رحم:

• تشخیص زایمان زودرس:در بارداری‌های پرخطر یا سابقه زایمان زودرس، سونوگرافی واژینال می‌تواند طول دهانه رحم را بررسی کند و اگر کوتاهی دهانه رحم وجود داشته باشد، اقدامات لازم انجام شود.
  
  
• بررسی نارسایی دهانه رحم:در مواردی که دهانه رحم به درستی بسته نمی‌ماند و خطر سقط جنین یا زایمان زودرس وجود دارد، این سونوگرافی کمک‌کننده است.
  

3- تشخیص مشکلات رحمی:

• تشخیص فیبروم یا پولیپ رحم:برخی از مشکلات رحمی مانند فیبروم‌ها یا پولیپ‌ها ممکن است بارداری را تحت تأثیر قرار دهند. سونوگرافی واژینال می‌تواند برای بررسی وجود این مشکلات استفاده شود.
  
  
• بررسی محل قرارگیری جفت:اگر در سه‌ماهه دوم یا سوم بارداری مشکلاتی مانند جفت پایین یا پلاسنتا پروویا وجود داشته باشد، سونوگرافی واژینال به ارزیابی دقیق‌تر کمک می‌کند.

4- بررسی سلامت جنین:

• ارزیابی رشد جنین:در بارداری‌هایی که پزشک نگران رشد جنین است، سونوگرافی واژینال می‌تواند اندازه و وضعیت جنین را در مراحل اولیه بررسی کند.
  
  
• تشخیص نقص‌های مادرزادی:در برخی موارد خاص، به‌ویژه در بارداری‌های پرخطر یا وجود ناهنجاری‌های ژنتیکی، از سونوگرافی واژینال برای تشخیص زودهنگام نواقص استفاده می‌شود..

5- بررسی وضعیت بارداری‌های چندقلو:

• در بارداری‌های دوقلو یا چندقلو، سونوگرافی واژینال می‌تواند برای ارزیابی بهتر وضعیت جنین‌ها و جفت‌ها استفاده شود.

مزایای سونوگرافی واژینال در دوران بارداری

• دقت بالا در مراحل اولیه بارداری:  در هفته‌های اولیه بارداری، این سونوگرافی تصاویر واضح‌تری از جنین و رحم ارائه می‌دهد که سونوگرافی شکمی قادر به ارائه آن نیست.
  
  
• ارزیابی بهتر دهانه رحم:  طول دهانه رحم و وضعیت آن نقش مهمی در پیشگیری از زایمان زودرس دارد که سونوگرافی واژینال کمک شایانی به آن می‌کند.
  
  
• ارزیابی دقیق مشکلات بارداری:  در مواردی که نگرانی‌هایی مانند خونریزی، درد شکمی یا بارداری‌های پرخطر وجود دارد، سونوگرافی واژینال می‌تواند تشخیص‌های دقیق‌تری ارائه دهد.

عوارض سونوگرافی واژینال در دوران بارداری

این سونوگرافی در دوران بارداری معمولاً ایمن است و هیچ خطری برای مادر یا جنین ندارد.

با این حال، در برخی موارد ممکن است فرد کمی ناراحتی یا فشار در هنگام ورود پروب به واژن احساس کند.

تفاوت سونوگرافی معمولی با سونوگرافی واژینال چیست؟

در سونوگرافی واژینال، مبدل یا دستگاهی که تصاویر حفره لگن را ضبط می‌کند، داخل واژن می‌شود.

این فرآیند با سونوگرافی سنتی شکم متفاوت است؛ زیرا در سونوگرافی معمولی، مبدل روی شکم قرار می‌گیرد. 

علاوه‌برآن سونوگرافی ترانس واژینال نسبت به سونوگرافی شکمی، تصاویر دقیق‌تری از اندام‌ها و بافت نرم حفره لگن ایجاد می‌کند.

درصورتی‌که نتوانید سونوگرافی واژینال انجام دهید، گزینه بعدی، سونو معمولی است.