خلاصه ای از نکات مهم مقاله "تاثیر بیماری کووید-19 و واکسیناسیون بر علیه آن در نتایج تست های غربالگری سه ماهه اول و دوم جهت اختلالات آنوپلوئیدی"

تاثیر بیماری کووید-19 و واکسیناسیون بر علیه آن در نتایج تست های غربالگری سه ماهه اول و دوم جهت اختلالات آنوپلوئیدی


پذیرفته شده در شماره آگوست 2023 ژورنال Cytokine از گروه انتشاراتی ScienceDirect


با همکاری: 

مرکز. تحقیقات بهداشت تولید مثل دانشگاه علوم پزشکی تهران، انیستیتوی تحقیقاتی بهداشت خانواده دانشگاه علوم پزشکی تهران و آزمایشگاه نیلو



خلاصه


- از زمان بروز پاندمی کووید-19، با توجه به عوارض شدیدی که روی زنان باردار و جنین هایشان داشت، زنان باردار در گروه پرخطر این بیماری از همان ابتدا قرار گرفتند.

- بیماران در سه گروه فقط مبتلا، فقط واکسینه شده و هم مبتلا و هم واکسینه شده قرار گرفته و با گروه کنترل مورد مقایسه قرار گرفتند.

- بیشترین واکسن تزریق شده به ترتیب ساینوفارم، آسترازنیکا و برکت بوده است. قسمت اعظم بیماران هم حداقل دو دوز را دریافت کرده بودند.


مقدمه: 

- از ابتدای شروع پاندمی کووید-19 ، مشخص شده که میزان موارد بستری در بیمارستان (Hospitalization) ، میزان موارد بستری شدن در بخش مرافبت های ویژه (ICU) و نیاز به دستگاه تنفس مصنوعی (Mechanical ventilation) در زنان باردار بیشتر از زنان غیرباردار در سنین باروری می باشد.

- بنابراین از همان ابتدای پاندمی زنان باردار نظیر موارد ذیل بعنوان گروه های پرخطر این بیماری در نظر گرفته شدند.

- - افرادی که مبتلا به بیماری مانند موارد زیر هستند:

o بیماری قلبی

o هایپرتنشن (فشار خون بالا)

o بیماری ریه

o دیابت

o سرطان

• افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف ناشی از یک بیماری یا معالجه مانند شیمی درمانی

• بزرگسالان مسن 


- بنابراین نیاز به مراقبت های بیشتر (از جمله رعایت دقیق تر مواردی که باعث کاهش انتقال بیماری می شود مثل ماسک زدن، عدم حضور در مراکز پرجمعیت و فاقد سیستم تهویه مناسب و واکسیناسیون) در این افراد در اولویت قرار می گیرد.

- تاکنون مقالات محدودی از اثرات واکسیناسیون در دوران بارداری گزارش شده است که آن هم بیشتر شامل واکسن هایی می شود که برمبنای پلتفرم mRNA  طراحی شده است مانند واکسن های Moderna  و Pfizer-BioNTech .

- در این مقالات گزارش شده که بعد از تجویز واکسن ها میزان مرده زایی (stillbirth) ، سقط های خود به خودی (spontaneous abortion) و زایمان زودرس (preterm delivery) ذر مقایسه با نرخ های میانگین ملی اون جوامع (national average rates) تفاوت معنی داری نداشته است.

- در یک مطالعه با حجم بالاتری از نمونه در واکسن Pfizer-BioNTech مشخص شد که این واکسن ایمنی (safety) بالایی در تمامی مراحل بارداری دارد.

- اما ابتلا به بیماری کووید-19 نرخ زایمان زودرس و در نتیجه تولد نوزاد نارس، نیاز به سزارین، کاهش وزن هنگام تولد (LBW)، PROM و یا premature rupture of membranes و سندرم دیسترس تنفسی در جنین افزایش می یابد.

- یک مطالعه متاآنالیز و سیتماتیک رویو بزرگی هم انجا شده و نشان داده که ریسک پره اکلامپسی و سایر پیامده های نامطلوب بارداری افزایش می یابد.

- همچنین پیامدهای نامطلوب جنینی نظیر کاهش وزن هنگام تولد و نرخ بستری شدن در NICU افزایش می یابد.




جمعیت مورد مطالعه:

این مطالعه یک مطالعه آینده نگر (Prospective study) بوده که از آگوست تا دسامبر 2021 (مرداد تا دی ماه 1400) در بیماران سرپایی مراجعه کننده به آزمایشگاه نیلو جهت انجام پروتکل های غربالگری اختلالات کروموزومی (در اوج پنجم کرونا) انجام شد.

تمام این بیماران هم در سه گروه کمتر از 4 هفته، بین 4 الی 8 هفته و بیشتر از 8 هفته از ابتلا و یا تزریق واکسن قرار گرفته و باهمدیگر مقایسه شدند.

مشخصات بیماران 

طبق جدول ذیل تعداد بیماران مورد مطالعه در هر گروه به شرح جدول می باشد.


.


-

داروهای مورد استفاده در بیماران مبتلا

در بیماران مبتلا، درمان های دارویی متعددی انجام شده است که به ترتیب بیشترین داروهای مورد استفاده در سه ردیف اول در غربالگری سه ماهه اول عبارتند از:

1- ترکیب آزیترومایسین + اینترفرون بتا-1a یا همان Recigen

2- آزیترومایسین به تنهایی

3- لووفلوکساسین


و سه ماهه دوم:

1- آزیترومایسین به تنهایی

2- فاویپیراویر

3- رمدسیویر



توزیع میزان و نوع واکسن تزریق شده طی بارداری

 
میزان و نوع واکسن های تزریق شده در جداول ذیل آمده است:

-



- و نوع واکسن های تزریق شده

-


-

مقایسه تغییرات مارکرهای اندازه گیری شده در غربالگری سه ماهه اول

خلاصه نتایج در جدول ذیل آمده است:

-




-


- مدیان مارکرهای بیوشیمیایی اندازه گیری شده در سه ماهه اول در هر سه گروه بیماران (فقط مبتلا، مبتلا به اضافه تجویز واکسن و فقط واکسن) نسبت به گروه کنترل افزایش یافته ولی این تفاوت معنی دار نمی باشد.

- اما غلظت خود مارکرها تفاوت معنی دار بین سه گروه با گروه کنترل دیده می شود که در نتیجه می تواند در پیامدهای نامطلوب بارداری موثر باشد.

- تغییر معنی داری هم در میزان و هم در مدیان مارکر سونوگرافیک NT  بین سه گروه با گروه کنترل دیده نمی شود.




مقایسه سطح مارکرهای اندازه گیری شده در غربالگری سه ماهه دوم 

در جدول ذیل خلاصه ای از تغییرات مارکرهای اندازه گیری شده در سه گروه مختلف و مقایسه اش با گروه کنترل آمده است.

-




-

-  غلظت بسیاری از مارکرها (به غیر از DIA) تفاوت معنی داری در دو گروه مبتلا به اضافه واکسینه و گروه واکسینه تنها نسبت گروه کنترل مشاهده می شود، که می تواند با افزایش پیامدهای نامطلوب بارداری (AOO) همراه باشد.

- هم مدیان خود NT و هم مدیان مام NT هم تفاوت معنی داری در چهار گروه نشان نداده است.

- ریسک تریزومی 21 به ترتیب در گروههای فقط واکسینه شده ، فقط آلوده شده  و گروه هم واکسینه شده و هم آلوده شده کاهش یافته ولی از لحاظ آماری معنی دار نبوده است.

- ریسک تریزومی 18 هم بصورت معنی داری در هر سه گروه نسبت به گروه کنترل افزایش یافته که بیشترین افزایش در گروه هم واکسینه و هم آلوده مشاهده شد.


-

ارتباط بین سطح مارکرهای غربالگری سه ماهه اول با نوع واکسن تجویز شده

در جدول ذیل خلاصه تغییرات مارکرها در غربالگری سه ماهه اول 

-



.

- به غیر از واکسن آسترازنیکا ، بقیه واکسن ها باعث افزایش هم میزان و هم مدیان free BhCG  می شوند.  اما در گروه با واکسن های با پلتفرم ویروس غیرفعال شده نظیر ساینوفارم و برکت افزایش معنی دار مشاهده می شود (هم در غلظت و هم در مدین مام ها مارکرهای بیوشیمیایی) 

- تمام واکسن ها باعث افزایش سطح و مدیان مارکر بیوشیمیایی PAPP-A  و مارکر سونوگرافیک NT .

- تمام واکسن ها باعث افزاش ریسک تریزومی 21 و 18 و همچنین افزایش نرخ مثبت کاذب تست های غربالگری می شود.




مقایسه اثر دواکسن ساینوفارم و آسترازنیکا (بیشترین موارد تزریق) در مارکرهای غربالگری سه ماهه دوم

خلاصه اثرات این واکسن ها در جدول ذیل آمده است:

-

-

بعبارتی:

- واکسن آسترازنیکا باعث کاهش معنی دار هم غلظت و هم مدیان آلفافیتو پروتین و DIA شده و برعکس ساینوفارم باعث افزایش هم غلظمت و هم مدیان آلفا فیتو پروتئین و DIA می شود (البته این اثرها تا 4 هفته بعد از تزریق واکسن دیده می شود و بعد از آن تغییرات معنی دار نیست).

- هر دو واکسن باعث افزایش معنی دار هم سطح و هم مدیان دو مارکر BhCG و uE3 می شود.

- ریسک اختلالات طناب عصبی در آسترازنیکا کاهش و در نتیجه منفی کاذب تست می تواند بیشتر شود. در حالیکه در واکسن ساینوفارم افزایش ریسک و در نتیجه افزایش مثبت کاذب برای اختلالات طناب عصبی دیده می شود.

- هر دو واکسن افزایش ریسک تریزومی 21، 18 و SLOS را افزایش و در نیتجه موارد مثبت کاذب را بیشتر می کنند.
.

- یکی از نکات مهمی که در جدول ها به آن اشاره نشده است آن است که در گروهی که هم مبتلا شده بودند و هم واکسینه شده بودند، تا 8 هفته افزایش مارکر سونوگرافیک NT  با p value = 0.039 دیده می شود که بعد از 8 هفته این اثر دیگر دیده نمی شود.

در انتها، زمان تزریق واکسن تاثیرات مختلفی بر روی سطح مارکرها گذاشته ، که شاید ناشی از تغییراتی باشد که در سیستم ایمنی بدن ایجاد می کند.

همینطور باید گفت این مطالعه ادامه دار بوده و عوارض باردای و جنینی بعد از تولد بیماران مورد بررسی قرار می گیرد.


-

لینک دسترسی به مقاله کامل:

 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1043466623001060?dgcid=coauthor