تغذیه دوران بارداری

بدون شک یكی از بزرگ ترین آرزوهای تمامی زنان، داشتن نوزادی سالم و تندرست است به این جهت تمامی مادران سعی بر آن دارند تا عوامل موثر بر بهبود روند بارداری و نتیجه آن را مورد بررسی قرار دهند و تا حد ممكن از عوامل زیان آور دوری جویند. تغییرات زیادی در اثر بارداری در بدن مادر به وجود می آید و عوامل زیادی در تعیین روند صحیح بارداری ونتیجه بارداری موثر هستند. از جمله تغییراتی كه دربدن مادر حاصل می شود، تغییر درهضم و جذب غذا ( جذب غذا از روده ها بهتر و بیشتر می شود )، افزایش حجم خون مادر و افزایش چربی های ذخیره ای بدن مادر است . برای اندازه گیری رشد مناسب جنین و سلامت مادر، بهترین و آسان ترین راه، كنترل افزایش وزن مادر است.

یكی از مهمترین واصلی ترین نكات، تغذیه ی مادر باردار می باشد، زیرا رشد و نمو كامل جنین رابطه تنگاتنگی با تغذیه مادر داشته و تامین نیازهای او با دریافت مواد مغذی مادرعجین شده است و تنها راه برآوردن نیازهای انرژی و ساختاری جنین به واسطه جفت است.

بنابراین توجه به این تغییرات و تنظیم یك برنامه غذایی متناسب با آن، در این دوران ضروری به نظر می رسد. هرچه رژیم غذایی مادر كامل ترو متناسب تر باشد، كودك بهتر رشد خواهد كرد، البته كمبود غذایی مادر درحد خفیف اثر چندانی بر رشد كودك ندارد زیرا كودك نیازش را از ذخائر بدن مادر تامین می كند، پس این مادر است كه دردرجه اول لطمه می بیند . از این رو، مادران باردار باید هم برای حفظ سلامت كودكشان و هم خودشان، توجه زیادی به امر تغذیه داشته باشند.

هیچ تغییر وزنی در طول بارداری را نمی توان به عنوان الگوی طبیعی تعیین كرد و دیگران را نسبت به آن سنجید، زیرا الگوهای تغییر وزن بسیار متنوع هستند.

به طور معمول زنان باردار در طول حاملگی حدود 12-10 كیلوگرم اضافه وزن دارند، البته برای خانم های لاغر تا 18 كیلوگرم و برای خانم های چاق تا 11 كیلوگرم در نظر گرفته شده است.

این تقسیم بندی ها بر اساس شاخص توده بدن(BMI) به دست می آید كه از تقسیم كردن وزن پیش از حاملگی بر مجذور قد مادر حاصل می شود. 
افزایش وزن بدن در طول حاملگی به صورت یكنواخت نیست. در 3 ماهه ی اول افزایش وزن آهسته و حدود 2-1 كیلوگرم است. در طول 6 ماهه ی آخر، افزایش وزن حدود 5/0 كیلوگرم در هفته می باشد. البته هر گونه تغییر وزن ناگهانی باید گزارش داده شود.

قسمت اعظم كاهش وزن مادر در زمان زایمان( حدود 5/5 كیلوگرم) و در دو هفته اول بعد از زایمان ( حدود 4 كیلوگرم) است. 5/2 كیلوگرم باقی مانده از هفته دوم تا ماه 6 بعد از زایمان كاهش می یابد، البته زنانی كه قبلاً زایمان داشته اند، میزان بیشتری از افزایش وزن زمان حاملگی خود را حفظ خواهند كرد. نیاز مادر در دوران بارداری به پروتئین ، ویتامین ها، املاح و انرژی افزایش می یابد.

انرژی
نیاز مادر به انرژی درسه ماهه ی اول مثل دوران پیش از بارداری است، ولی درسه ماهه ی دوم و سوم باید روزانه 300 كالری بیشتر مصرف كند . مصرف زیاد كالری موجب چاقی مادر و بازگشت مشكل تر به مقدار وزن پیش از بارداری خواهد شد.مصرف كم انرژی نیز موجب تحلیل بدن مادر خواهد شد.
ورزش سنگین دربارداری توصیه نمی شود زیرا این گونه ورزش ذخائر چربی بدن مادر را مصرف كرده و موجب كاهش ذخایر برای دوران شیردهی می شود.

پروتئین
به طورمتوسط مادر باردار، باید 10 تا 16 گرم پروتئین علاوه بر نیاز پیش از بارداری مصرف كند كه بطور معمول 60 گرم كافی است .

ویتامین ها
دربین ویتامین ها، افزایش نیاز به اسید فولیك از همه بیشتر است كه موجب رشد مغزی مناسب كودك شده و مادر باید از زمانی كه تصمیم به بارداری می گیرد قرص اسید فولیك مصرف كند و مصرف آ ن را تا پایان ماه دوم بارداری ادامه دهد. نیاز به ویتامینهای گروهB خصوصاًB6 هم زیاد می شود كه با افزایش مصرف منابع غنی از آنها تامین خواهد شد.
ویتامین هایE , D , A هم برای رشد كودك مهم هستند، وی به دلیل ایجاد مسمومیت باید از مصرف بیش از حد آنها اكیدا پرهیز كند. پس اگر مكمل ویتامینی مصرف می كنید، حتما به دستورآن یا به میزان این ویتامین ها توجه كنید.

مواد معدنی
مهمترین آنها كلسیم است. اگر مادر از منابع كلسیم به مقدار كافی و مناسب مصرف نكند، به زودی دچارپوكی استخوان و خرابی دندان خواهد شد و رشد قدی كودك كمتراز حد معمول می شود. عنصر مهم دیگر آهن است كه اكثر پزشكان ازماه چهارم بارداری مكمل آهن را توصیه می كنند

مقالات مرتبط با تغذیه دوران بارداری

پرسش و پاسخ

سوال 1399/12/24

سوال: سلام خسته نباشید ایا نیاز هست قبل بارداری و حین بارداری زیر نظر متخصص تغذیه باشیم؟

پاسخ مدیر 1399/12/24

جواب: رژیم غذایی سالم نقش مهمی در حفظ سلامت فرد در تمام دوران زندگی وی دارد، در دوران حاملگی، قبل و بعد از آن و همچنین در دوران شیردهی تغذیه مناسب اهمیت زیادی دارد. تغذیه سالم در طول دوره بارداری باعث سلامت جنین شده و زایمان را نیز ساده تر می کند. متخصص تغذیه بارداری می تواند به انجام این تغذیه سالم کمک کند.

سوال 1397/03/13

Zary

سه شنبه 15 فروردین 1391 - 18:33

 

سوال:

سلام برای داشتن فرزند سالم و زیبا چی بخورم؟

جواب:

به اندازه کافی از همه انواع مواد غذایی ، هر چند که به مسائل ژنتیکی هم ارتباط دارد.

 

Zary

سه شنبه 15 فروردین 1391 - 18:35

 

سوال:

با سلام اخرین قاعدگی من 29 ابان بوده تاریخ دقیق واسه سزارین کی هست؟

جواب:

با تعیین دقیق سن جنین در هفته های 11 تا 13 تاریخ دقیق زایمان مشخص شده و تاریخ سزارین 10 روز جلوتر می باشد.

 

Zary

سه شنبه 15 فروردین 1391 - 18:38

 

سوال:

بهترین زمان واسه رفتن به دندان پزشکی کی هست؟

جواب:

اصولا" دوران بارداری را از این لحاظ به سه دوره سه ماهه تقسیم می نمایند.سه ماهه اول دوران رشد ونمو واندام سازی بسیار سریع جنین است.ایجاد کلیه دستگاه ها واندام های بدن در این دوره صورت می گیرد واز این لحاظ حساس ترین موقع برای تأثیر پذیری جنین از داروها،اشعه و…همین دوران است.داروهای مصرفی در این زمان ممکن است با اختلال در مراحل رشد ونموجنین باعث عوارضی نظیر شکاف لب وکام شوند.از این رو هرگونه درمان انتخابی دندانپزشکی در این سه ماهه ممنوع است.متأسفانه در ماه اول بارداری بسیاری از خانم ها از بارداری خود آگاه نیستند .بنابر این خانم هائی که به وجود این حالت شک دارند باید تا مطمئن شدن از آن از انجام درمان های انتخابی دندانپزشکی ویا مصرف خودسرانه داروهائی نظیر مسکن ها خودداری کنند.همانطور که دراین جا اشاره شد درمان های انتخابی دندانپزشکی انجام نمی شود ولی اگر مورد اورژانسی برای شما پیش آید حتما"به دندانپزشک خود مراجعه نمائید.برخی موارد با یک درمان کوچک اورژانس دندانپزشکی می توان از بروز مشکلات بزرگی جلوگیری نمود.

دوران دوم بارداری سه ماهه دوم است.این دوران مطمئن ترین دوران برای انجام درمان های دندانپزشکی در دوران بارداری است.حتما" در این زمان برای چک آپ دندان هایتان به دندانپزشک مراجعه نمائید تا اگر مشکلی وجود دارد برطرف نماید.یکی از مشکلاتی که برای خانم ها در این دوران اتفاق می افتد التهاب شدید لثه هاست که برخی مواقع حتی به توده ای تومور مانند تبدیل می شود.این التهاب به دلیل تغییرات هورمونی است که دراین دوران اتفاق می افتد ولی وجود جرو وپلاک میکروبی بر روی دندان ها آن راتشدید می نماید.انجام جرم گیری در مطب دندانپزشکی و رعایت بهداشت دهان ودندان درمنزل مثل مسواک زدن ونخ دنندان از بروز چنین مشکلی جلوگیری می کند.

دوران سه ماهه اخر بارداری به دلیل بزرگ شدن جنین واحتمال اثر داروها بر روی زودرس شدن زایمان و… دوران مناسبی برای درمان های دندانپزشکی نیست.

بنابر این از خانم هائی که قصد بارداری دارند خواهشمندیم نکات زیر رارعایت نمایند:

1- قبل از تصمیم برای بارداری از سلامت کامل دهان ودندان های خود مطمئن شوید.با مراجعه به دندانپزشک در صورت نیاز دندان های پوسیده را ترمیم نمائید وبه جرم گیری دندان هایتان اقدام نمائید.

2-در صورتی که به بارداری خود مشکوک هستی حتما" دندانپزشک خود را در جریان بگذارید تا انجام رادیوگرافی ویا درمان های انتخابی را به تأخیر اندازد.

3-در سه ماهه دوم بارداری حتما" برای چک آپ دندان ها ولثه به دندانپزشک مراجعه کنید.

4-از مصرف خودسرانه هرگونه دارو در دوران بارداری جدا" پرهیز نمائید.

5-رعایت بهداشت دهان ودندان در این دوران بسیار واجب می باشد.مسواک زدن به موقع ونخ کشیدن بین دندان ها را هرگز فراموش نکنید.

 

elli joon

یکشنبه 24 اردیبهشت 1391 - 07:51

 

سوال:

من مریضی ام اس دارم و دکتر مغزو اعصاب ویتامین d3 و امگاس تجویز کرده میخواستم ببینم خوردن انها برای جنین ضرر نداره و ویتامین B6 در چه غذاهایی وجود داره

جواب:

خیر، مشکلی ندارد.

منابع ویتامین B6 :

گردو- نخود- اسفناج- خمیر مایه خشک- گوجه فرنگی- ذرت- گندم کامل- سبوس گندم- جوانه گندم- جگر- قلوه- سویا- طالبی- تخم مرغ- شیر- انگور- لوبیا سفید- نخودفرنگی- گوشت گاو- برنج آسیاب شده- پسته شامی - بادام زمینی- میگو – آناناس- سیب- پرتقال- گلابی- هلو- بوقلمون.

 

ریحانه

سه شنبه 26 اردیبهشت 1391 - 12:02

 

سوال:

سلام چگونه میشه اطمینان حاصل کرد جنین مبتلا به بیماری دوشن نیست؟ازمایشی وجود داره که از قبل بارداری بفهمیم در صورت بارداری جنین مبتلا خواهد بود یا نه؟سابقه این بیماری رو در بستگان درجه یک دارم متاسفانه

جواب:

قبل از اقدام به بارداری با یک متخصص ژنتیک مشاوره کنید.

 

سمیرا

سه شنبه 6 تیر 1391 - 03:45

 

سوال:

با سلام

هفته 11 بارداری هستم و متاسفانه به دلیل حالت تهوع و استفراغ هایی که دارم حدود 2-3 کیلو از ابتدای بارداری وزن کم کرده ام و میترسم برای جنین مشکل ایجاد شود با توجه به اینکه بارداری اولم هست خیلی نگران هستم آیا جای نگرانی وجود دارد؟ یا این حالت طبیعی است؟

جواب:

بهتر است که غذاهای مقوی مثل آجیل که سرشار از منیزیم است و نیازهای جنین را برآورده کند مصرف کنید.

 

Ghazaleh

یکشنبه 8 مرداد 1391 - 09:42

 

سوال:

سلام من تازه فهمیدم یك ماهه باردار هستم تو این یك ماه من ٣ تا دندون ایمبلنت كردم و كلی انتی بیوتیك خوردم تو هفته ٢،٣ بارداریم میخواستم ببینم أیا ممكنه روی بجه تأثیر كزاشته باشه یا میشه اصلا فهمید یا نه بأید بجه رو بندازم؟

جواب:

با متخصص زنانتان مشورت کنید و در صورت توصیه ایشان تست های سلامت جنین را در هفته های 12، 15 و انومالی اسکن را در هفته 20-18 انجام دهید.

 

بهبد

پنجشنبه 2 شهریور 1391 - 15:31

 

سوال:

سلام ایا دوش واژینال جوش شیرین پیش از نزدیکی برای بارداری. از نظر علمی تاثیری بر قلیایی شدن محیط و تعیین جنسیت دارد

بله

و ایا بر جنینی که تشکیل می شود تاثیر سویی می تواند داشته باشد؟

خیر

باتشکر

 

Fahima

جمعه 14 مهر 1391 - 14:57

 

سوال:

سلام جاری من 4 ماهه حامله است تاحالا وزن اضافه نكرده هیج وزن 2 كیلو هم كم كرده و زیاد هم میخوره دلیل كم وزن بودنش حیه؟

جواب:

ماکزیمم افزایش وزن تا پایان هفته 13 حدود نیم کیلو می باشد که بعضی از خانمهای باردار به علت ویاری که دارند وزن شان کاهش می یابد که در 6 ماه باقی مانده نرمال می شود

 

رها

یکشنبه 30 مهر 1391 - 20:57

 

سوال:

سلام

من هفته 5 بارداری هستم

دیشب و امروز صبح شیربرنج خوردم و بعد دچار سردرد و سرگیجه شدم

حدس میزنم شیر فاسد بوده.

آیا برای جنینم مشکلی ایجاد میشه؟؟

لازمه آزمایش خاصی انجام بدم؟

جواب:

بهتر است با پزشکتان تماس بگیرید

 

مریم

شنبه 6 آبان 1391 - 07:02

سوال:

ba salam

shoma bishtar az ezafe vazn dar dooran ghabl va heyn bardary sohbat kardin.

aya zani k BMI kamtar az 19 dare, aya dochare moshkel nemishe baraye bardari?

جواب:

به هر حال مشکلات حین بارداری مثل ویار در خانمهای کم وزن بیشتر دیده می شود.

 

شهرزاد

شنبه 6 آبان 1391 - 10:03

 

سوال:

با سلام

من الان در هفته 24 بارداری هستم . با حدود 25 کیلو گرم اضافه وزن باردار شدم .البته ناخواسته ! و از اول بارداری تاکنون 7 کیلو گرم وزن اضافه کردم . تقریباً رعایت هیدرو کربن هارا دارم . باید چکار کنم ؟ چون شاغلم و ساعات کاریم زیاد است نمی توانم پیوسته و مرتب پیاده روری کنم !

مرا راهنمائی کنید.

با تشکر

جواب:

در صورت صلاحدید پزشکتان یک مشاوره تغذیه با یک متخصص تغذیه انجام دهید.

 

نویده

یکشنبه 21 آبان 1391 - 18:37

 

سوال:

سلام. من در هفته 16 بارداری هستم.میخواستم بدونم چه مواد غذایی میتونه به افزایش قد نوزادم کمک کنه؟

ممنون از راهنمایی های خوبتون...

جواب:

لبنیات و مصرف کافی پروتئین

 

باران

پنجشنبه 25 آبان 1391 - 06:58

 

سوال:

سلام ایا خوردن گل گاو زبان در ماه 5بارداری مضر است؟؟؟

جواب:

گل گاوزبان به علت داشتن آلكالوئید برای زنان باردار و كودكان مضر است.

 

Romin

جمعه 10 آذر 1391 - 18:37

 

سوال:

سلام.

من امروز چند جا خوندم که مصرف جگر در دوران بارداری ممنوع است مخصوصا در 3 ماهه اول ولی متاسفانه من 5 یا 6 بار در این 3 ماهه جگر خوردم خیلی نگرانم لطفا کمکم کنید.

جواب:

نگران نباشید. به هر حال سعی کنید دیگر تکرار نشود.

 

فارسی

شنبه 18 آذر 1391 - 15:45

 

سوال:

سلام.

امروز سونو داشتم که دکتر برام نوشت :

تصویر ساک حاملگی بدون قطب رویانی مشخص با GS کمتر از 5W در کاویته رحمی مشاهده شد.

و تصوسر یک کیست به قطر 39mm در اندکس راست رویت شد.در حد قابل رویت در اندکس چپ تغییر مرضی رویت نشد.

متخصص زنان که پیشش میرم هفته بعد بهم نوبت داده، استرس دارم

ممنون میشم بگید که وضعیت بارداری من در چه وضعیتی هست؟

جواب:

احتمال بارداری زیاد است. دو تا تست بتا به فاصله 48 ساعت انجام دهید اگر دومی دو برابر اولی بود امکان بارداری خوب داخل رحمی وجود دارد.

6LdfT2UfAAAAAAxZguzC6elM2sHztpu8uBz5oaJf